ĐỐI VỚI VẬT NUÔI, ATISO CÓ NHỮNG CÔNG DỤNG ĐẶC BIỆT GÌ?

Atiso được coi là thực phẩm tốt nhất đối với gan, nó giúp làm sạch gan, giải nhiệt thậm chí theo một số nghiêm cứu thì nó còn giúp phục hồi gan và nhiều tác dụng khác. Đối với vật nuôi Atiso cũng có rất nhiều những công dụng đặc biệt.

1. Giới thiệu về cây Atiso

Phân loại khoa học:

+ Giới: Plantae
+ Bộ: Asterales
+ Họ: Asteraceae
+ Chi: Cynara
+ Loài: C.scolymus

Hình 1. 1. Hình ảnh cây atiso trắng

Đặc điểm hình thái cây:

Atiso là loại cây thấp, cao khoảng 1-2 m, thân và lá có lông trắng như bông. Lá mọc so le, phiến khía sâu, có gai. Cụm hoa hình đầu,mầu tím nhạt. Lá bắc ngoài cuả cụm hoa dầy và nhọn. Phần gốc nạc của lá bắc và đế hoa ăn được. Lá to, dài 1-1,2m, rộng 50cm. Mặt dưới có nhiều lông hơn mặt trên. Cây được di thực và trồng nhiều ở Đà lạt, Sa pa, Tam đảo.

Đặc điểm phân bố và sinh thái: Atiso là cây thuốc có nguồn gốc Địa Trung Hải, được người Pháp đưa vào nước ta từ hàng trăm nay, ở các vùng có khí hậu ôn đới như: Đà Lạt, Sa Pa, Tam Đảo.

2.Thành phần

Hợp chất		Hoạt tính
Acid caffeoyquinic	Chlorogenic acid (3-O-caffeoylquinic acid)	Bảo vệ gan, chống oxy hóa, chống ung thư
	Cynarin (1,3-Dicaffeoylquinic acid)	Bảo vệ gan, chống oxy hóa Lợi mật, lợi tiểu
	3,4- Dicaffeoylquinic acid	Chống virus cúm
	3,5-Dicaffeoylquinic acid	Chống oxy hóa Ngăn chặn sự chết theo chương trình của tế bào
	1,5-Dicaffeoylquinic acid	Ngăn chặn quá trình tự chết của tế bào Chống ung thư Chống oxy hóa
Flavonoid	Luteolin	Lợi mật Kháng khuẩn Ức chế quá trình peroxyl hóa lipid
	Cynaroside (luteolin 7-O-glucoside)	Bảo vệ gan, lợi mật Ức chế quá trình peroxyl hóa lipid
	Scolymoside (luteolin 7-O-rutinoside)	Chống tăng cholesterol trong máu
	Apigenin	Tác nhân ngăn ngừa hóa chất Chất chống oxy hóa Kháng khuẩn

Trong đó, cynarin là thành phần chính trong atiso. Ngoài ra, còn có 1 số thành phần khác như:
▪ Vitamin: Vitamin B (Niacin, riboflavin, thiamin, pyridoxin)
▪ Khoáng chất: iron, Magnesium, P, potassium, K, Ca
▪ Inuline:

Chất nền cho sự phát triển của hệ vi khuẩn đừơng ruột
Kích thích Bifidobacterium 1 cách chọn lọc, từ đó giúp cho hệ tiêu hóa vật nuôi được khỏe mạnh bằng cách thúc đẩy hoạt động của các lợi khuẩn đường ruột, giảm nguy cơ mắc các bệnh về đường ruột như ung thư, táo bón hay tiêu chảy
Có hiệu quả tốt đối với việc hấp thu chất khoáng, lipid trong máu.

3.Công dụng bông atiso trắng

3.1.Nuôi dưỡng, bảo vệ gan và tái tạo gan

Các thử nghiệm in vivo (trên động vật và người) cho thấy atisô có tác dụng kích thích gan mật, chống sỏi mật, lợi niệu, chống ngộ độc gan, hạ lipid máu do ức chế enzyme chuyển hóa HMG CoA reductase (góp phần chống béo phì), gia tăng chuyển hóa và lợi niệu. Đối với tác dụng chống độc gan, sự hiện diện đồng thời của cynarin, muối khoáng và sesquiterpen lactone là cần thiết. Các chất này giúp kích thích tái tạo tế bào gan

3.2.Giảm hàm lượng cholesterol trong máu

Cynarin làm giảm sự hấp thụ glucose. Các hợp chất chống oxy hóa làm chậm quá trình cạn kiệt của dạ dày và ruột. Chúng ức chế các enzyme α-amylase và α-glucosidase trong ruột và chặn đường vận chuyển glucose đến máu. Mặc khác, chúng còn có tạc dụng giống insulin và tăng hấp thu glucose ở mô ngoại vi.
Chiết xuất từ atiso giảm sản xuất NO do cytokine gây ra